top of page
Tìm kiếm

MỘT SỐ ĐIỀU MÀ CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT VỀ TIẾNG ARAMAIC



 

Tiếng Aramaic là một ngôn ngữ cổ có nguồn gốc sâu xa từ đời sống và lịch sử của người Do Thái. Khá nhiều lời cầu nguyện và văn bản của người Do Thái, bao gồm cả các phần của Kinh thánh, được viết bằng ngôn ngữ này và nó được dùng làm ngôn ngữ Do Thái chính trong hàng trăm năm.

 

1.      Đó là tiếng địa phương của người Do Thái trong hơn 1.000 năm

 

Tiếng Aramaic là ngôn ngữ chung của các đế quốc Assyrian, Babylon và Ba Tư nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp giữa các quốc gia đa dạng trong mỗi đế chế. Khi người Do Thái trở về Vùng đất Israel sau thời kỳ bị giam cầm ở Babylon vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên, họ bắt đầu sử dụng tiếng Aramaic làm ngôn ngữ bản địa trong lời nói hàng ngày, dành “TIẾNG THÁNH, ngôn ngữ Do Thái” để nghiên cứu và cầu nguyện Torah . Sự thống trị của tiếng Aramaic trong các cộng đồng Do Thái ở Trung Đông tiếp tục kéo dài đến thế kỷ thứ 9 CN, khi nó được thay thế bằng tiếng Ả Rập.

 

2.      Nó có mối quan hệ chặt chẽ với tiếng Do Thái

 

Nhiều từ tiếng Aramaic có liên quan chặt chẽ với các từ tương ứng trong tiếng Do Thái, thường được phân biệt bằng cách chuyển đổi chữ cái.. Một số ví dụ: sh trong tiếng Do Thái thường được hoán vị bằng t và z với d . Vì vậy, từ shor trong tiếng Do Thái , con bò, trở thành tora trong tiếng Aramaic ; zahav , vàng, trở thành dahava ; và shalosh , ba, trở thành telat .

 

3.      Tiếng Aramaic có trong Kinh Thánh

 

Mặc dù phần lớn Kinh thánh được viết bằng “LỜI THÁNH” nhưng có những phân đoạn quan trọng được viết bằng tiếng Aramaic. Những từ tiếng Aramaic đầu tiên trong Kinh thánh xuất hiện trong câu chuyện của Jacob và bố vợ anh, Laban người Aramean, khi cả hai củng cố liên minh của họ bằng cách dựng lên một ụ đá. Sử dụng tiếng Aarama bản địa của mình, Laban đặt tên cho nó là yegar sahaduta , “gò đất sẽ là nhân chứng,” trong khi Jacob gọi nó là gal'ed , một thuật ngữ tiếng Do Thái truyền tải tình cảm tương tự.

 

Một câu thơ bằng tiếng Aramaic cũng xuất hiện trong sách Giê-rê-mi , 2 và phần lớn các sách Đa-ni-ên 3 và E-xơ-ra 4 được viết bằng tiếng A-ram—ngôn ngữ của Ba-by-lôn, nơi hai vĩ nhân này cư trú.

 

4.      Một người cải đạo đã dịch Kinh thánh sang tiếng Aramaic

 

Kinh thánh đã được dịch sang tiếng Aramaic nhiều lần. Bản dịch cổ nổi tiếng nhất trong số này là bản dịch của Onkelos the Convert, được trình bày cùng với văn bản gốc trong nhiều ấn phẩm Kinh Torah bằng tiếng Do Thái .

 

Một bản dịch đáng chú ý khác của nhiều sách Kinh thánh là bản dịch của học giả Mishnaic, Rabbi Yonatan ben Uziel . Không chỉ là một bản dịch, tác phẩm này kết hợp nhiều tài liệu Midrashic và bí truyền, làm phong phú thêm sự hiểu biết của học sinh về Kinh thánh.

 

Vào thời Talmudic, một đạo luật đã được ban hành để nâng cao sự quen thuộc với Năm cuốn sách của Môi-se : Ngoài việc nghe phần Kinh Torah hàng tuần được đọc trong giáo đường Do Thái, mỗi giáo dân sẽ tự đọc nó. Để giúp anh ta hiểu được văn bản, nó sẽ được đọc hai lần bằng tiếng Do Thái gốc và một lần bằng tiếng Aramaic, sử dụng bản dịch của Onkelos .  Mặc dù tiếng Aramaic không còn là ngôn ngữ được sử dụng phổ biến nhưng tập quán này đã được hệ thống hóa thành luật Do Thái và vẫn được tuân thủ. 

 

5.      Truyền thống cho rằng thiên sứ không hiểu được tiếng Aramaic

 

Talmud trích dẫn một truyền thống mà theo đó các thiên sứ không hiểu tiếng Aramaic. Nhưng tại sao đây là ngôn ngữ duy nhất họ không hiểu? Một số người giải thích truyền thống này có nghĩa là họ không hiểu bất kỳ ngôn ngữ nào khác ngoài tiếng Do Thái, thậm chí cả tiếng Aramaic. Ngoài ra, họ hiểu tiếng Aramaic, nhưng họ không mang theo những lời cầu nguyện được đọc bằng tiếng Aramaic trước Chúa .

 

6.      Đó là ngôn ngữ của Talmud …

 

Tiếng Aramaic là ngôn ngữ chính của Talmud, tác phẩm quan trọng về luật pháp và học thuật của người Do Thái. Talmud được biên soạn bằng ngôn ngữ thời bấy giờ để đại chúng có thể tiếp cận, cho phép mọi người hiểu nó và áp dụng những lời dạy của nó vào cuộc sống của họ. Mặc dù cả Talmud của người Babylon và Talmud của Jerusalem đều được viết bằng tiếng Aramaic, nhưng chúng sử dụng các phương ngữ khác nhau—một thách thức tiềm ẩn đối với những người quen thuộc với một Talmud này đang cố gắng nghiên cứu Talmud kia.

 



7.      … Và Nhiều Tác Phẩm Do Thái Khác

 

Zohar , tác phẩm nền tảng của Kabbalah do Rabbi Shimon bar Yochai sáng tác , cũng sử dụng tiếng Aramaic làm ngôn ngữ chính. Việc sử dụng bổ sung tiếng Aramaic trong văn học Do Thái bao gồm nhiều tác phẩm Midrashic khác nhau, cũng như các tác phẩm từ thời kỳ Geonic. Nhưng khi việc sử dụng tiếng Aramaic làm ngôn ngữ nói của người Do Thái giảm dần thì việc sử dụng nó trong học thuật Do Thái cũng giảm theo.

 

8.      Đó là ngôn ngữ của các văn bản pháp luật của người Do Thái

 

Các tài liệu pháp lý của người Do Thái, chẳng hạn như ketubah (hợp đồng hôn nhân) và gett (hóa đơn ly hôn), được viết bằng tiếng Aramaic, sử dụng một văn bản được các học giả Talmudic mài dũa đến độ chính xác trong nhiều thế kỷ.

 

9.      Một số lời cầu nguyện bằng tiếng Aramaic

 

Tiếng Aramaic đã tìm thấy một ngôi nhà thoải mái không chỉ trong học thuật Do Thái mà còn trong lời cầu nguyện. Mặc dù phần lớn những lời cầu nguyện được đọc bằng tiếng Do Thái, một số ít được chọn lọc bằng tiếng Aramaic, đặc biệt là— Kaddish của Người đưa tang . Các ví dụ bổ sung bao gồm Hei lachma Anya , đoạn mở đầu của Lễ Vượt Qua Haggadah và Yekum purkan , được đọc trong Shabbat trước Musaf .

 

(Mặc dù các thiên thần không đưa ra những lời cầu xin bằng tiếng Aramaic trước Chúa , nhưng khi cầu nguyện với tư cách một hội chúng, Chúa sẽ trực tiếp lắng nghe những yêu cầu của chúng ta và không cần sự can thiệp của thiên thần. Do đó, những lời cầu nguyện như vậy có thể được nói bằng tiếng Aramaic. )

 

10. Nó được bảo tồn giữa những người Do Thái gốc Kurd

 

Ngay cả khi ngôn ngữ phổ biến một thời đã bị bỏ đi để chuyển sang các ngôn ngữ khác, người Do Thái ở Kurdistan vẫn tiếp tục nói nhiều phương ngữ khác nhau của tiếng Aramaic. Với việc hầu hết người Do Thái chạy trốn khỏi khu vực đến Israel vào giữa thế kỷ 20, tiếng Aramaic của người Do Thái gần như đã bị bỏ rơi như một ngôn ngữ nói.

 

11. Tiếng Aramaic vẫn sống và khỏe mạnh

 

Ngay cả khi tiếng Aramaic phần lớn đã không còn là ngôn ngữ nói của người Do Thái, nó vẫn còn tồn tại và tồn tại trong các Yeshivah trên khắp thế giới, nơi hàng nghìn sinh viên đang nghiên cứu các văn bản Talmudic cổ và các văn bản Aramaic khác. Và mối bận tâm với những văn bản này không chỉ dừng lại ở Yeshiva . Theo truyền thống của người Do Thái, việc nghiên cứu Kinh Torah là sự theo đuổi suốt đời, đảm bảo rằng tiếng Aramaic luôn giữ được một vị trí danh giá trong đời sống của người Do Thái.

 

Mục vụ Do Thái

 

Comments


bottom of page