Huldah , vợ của Shallum ben Tikvah ( Sa-lum con trai Tô-cát ), là một trong bảy nữ tiên tri được nhắc đến trong Tanach sống ở các thời đại khác nhau. Bảy nữ tiên tri đó là: Sarah , Miriam , Deborah , Hannah , Abigail , Huldah và Esther . Huldah sống vào thời trị vì của vua Giô - si - a ở Giê-ru-sa-lem (3285–3316). Đây cũng là thời của các nhà tiên tri lỗi lạc Jeremiah (Giê-rê-mi ) và Zephaniah ( Sô-phô-ni ).
Theo Midrash , ( Pesikta Rabbati, ch. 26. ) Giê-rê-mi đã nói tiên tri trên các đường phố của Giê-ru-sa-lem ; Sô-phô-ni đã đưa ra những lời tiên tri của mình trong các hội đường; và Hun-đa có một trường học dành cho phụ nữ ở Jerusalem, nơi bà dạy lời Chúa trong chừng mực nó liên quan đến phụ nữ, bà mẹ và con gái Do Thái.
Trong Talmud Megillah 14b., người ta nói rằng Hun-đa là họ hàng với nhà tiên tri Giê-rê-mi. Cô là hậu duệ của Joshua bin Nun (Giô-suê con trai của Nun ) thuộc bộ tộc Ép-ra-im . Tiên tri Giê-rê-mi cũng là hậu duệ của Giô-suê - về phía mẹ ông. Về phía cha mình, Giê-rê-mi là một thầy tế lễ , con trai của Hilkiah (Hinh-kia), người xuất thân từ một dòng dõi dài của thầy tế lễ về dòng dõi của Aaron (thuộc chi tộc Lêvi ). Nữ tiên tri Huldah đã có những chia sẻ quan trọng trong công cuộc phục hưng tinh thần to lớn của dân tộc Do Thái dưới triều đại của Vua Josiah, thông qua lời tiên tri và ảnh hưởng của bà.
Chồng của Huldah, Shallum, có một vị trí nổi bật trong triều đình. Ông là người trông coi tủ quần áo của nhà vua, phụ trách y phục và quần áo của nhà vua cho mọi dịp (II Sử ký 34:22 ; II Các-vua 22:14 ). Ông cũng là một trong những người hướng dẫn nhà vua khi Giô-si-a vẫn còn là một đứa trẻ. Giô-si-a chỉ mới tám tuổi khi lên ngôi vua và Giô-si-a có những người thầy lỗi lạc là Hilkiah (Hinh kia ), người kohen gadol (Thầy tế lễ thượng phẩm cũng chính là là ông cố của Ezra the Scribe ( Ê-xơ-ra ); tiên tri Giê-rê-mi; Shafan (Sa-phan) người ghi chép, và con trai ông ta Ahikam (A-hi-cam ); cũng như Shallum (Sa-lum )và vợ, tiên tri Huldah (Hun-đa), người đã chăm sóc anh trong thời thơ ấu. Dưới sự dạy dỗ và ảnh hưởng của họ, Giô-si-a đã trở thành một người kính sợ Đức Chúa Trời. Ông không theo bước chân của cha và ông nội (Vua Manasseh ). Đúng hơn là Giô-si-a đã đi theo bước chân của ông cố của mình là Hezekiah (Ê-xê-chia), một vị vua kính sợ Đức Chúa Trời và yêu mến Kinh Thánh.
Vào năm thứ mười tám của triều đại của mình, Giô-si-a đã khôi phục lại Đền Thờ, vua đã tìm được Luật Pháp, ông đã bảo Sa-phan đọc nó. Khi nghe được những lời cảnh bảo về việc bỏ bê sự thờ phượng và điều răn Chúa, ông đã vô cùng rung động nên đã truyền cho Hinh-kia đến tìm các nhà tiên tri.
Truyền thống Do Thái cho rằng , họ sẽ đến gặp nhà tiên tri vĩ đại nhất thời bấy giờ, Giê-rê-mi, nhưng ông không ở Giê-ru-sa-lem. Đức Chúa Trời đã cử ông đến thăm những người Do Thái lưu vong ở Assyria , nơi họ đã sống trong cảnh bị giam cầm kể từ khi Shalmaneser, vua của Assyria , chinh phục vương quốc phía bắc của mười bộ tộc Y-sơ-ra-ên (vào năm 3205).
Khi Giê-rê-mi vắng mặt, các sứ giả của nhà vua đã đến gặp nữ tiên tri Hun-đa và bà đã nói
“Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phán như vầy: Hãy nói cùng người đã sai các ngươi đến cùng ta rằng: Đức Giê-hô-va phán như vầy: nầy ta sẽ khiến các tai vạ giáng trên chỗ này và trên dân ở chỗ này, tức là các sự rủa sả chép trong sách mà người ta đã đọc trước mặt vua Giu-đa. Bởi vì chúng đã lìa bỏ ta, xông hương cho các tà thần, lấy các công việc tay chúng nó làm mà chọc giận ta; nên cơn thạnh nộ ta sẽ đổ ra trên chỗ này, không hề nguôi. Còn vua Giu-đa đã sai các ngươi đi cầu vấn Đức Giê-hô-va, các ngươi hãy nói cho người như vầy: Về các lời ngươi đã nghe, Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên có phán như vầy: Khi ngươi nghe lời ta phán nghịch cùng chỗ này, và nghịch cùng dân cư nó, thì ngươi có lòng mềm mại, hạ mình xuống trước mặt ta, xé áo ngươi, và khóc lóc tại trước mặt ta; bởi vậy cho nên ta cũng có nghe ngươi. Kìa, ta sẽ khiến ngươi về cùng tổ phụ ngươi, ngươi sẽ được chôn bình an, và mắt ngươi sẽ chẳng thấy các tai vạ ta toan giáng xuống trên chốn này cùng trên dân cư nó.” ( II Sử ký 34 : 23-28 )
Lời tiên tri của Huldah đã trở thành sự thật. Vua Giô-si-a sống thêm 13 năm nữa, ông trị vì 31 năm và ông không phải chứng kiến sự tàn phá của Jerusalem và Đền Thờ. Điều đó diễn ra vào cuối triều đại 11 năm của con trai ông là Zedekiah (Sê-đê-kia) . (Trong khi đó, hai con trai lớn và một cháu trai của Giô-si-a đã kế vị ông trong những khoảng thời gian ngắn: Jehoahaz trong ba tháng và Jehoiakim trong 11 năm, tiếp theo là con trai sau của ông là Jehoiachin , hay Jeconiah, trong 100 ngày.)
Nữ tiên tri Hun-đa cũng không phải chứng kiến, cũng như người họ hàng của bà là nhà tiên tri Jeremiah về sự hủy diệt khủng khiếp mà bà đã báo trước. Nhưng lời tiên tri và ảnh hưởng của bà — với tư cách là một trong bảy nữ tiên tri thần thánh của dân tộc Do Thái vẫn là những lời ảnh hưởng đến dân tộc này đến ngày nay.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.
Comments