Vào hơn 2000 năm trước khi Đất Thánh bị cai trị bởi người Seleukos (người Syria-Hy Lạp), với sự cộng tác của những người theo chủ nghĩa Hy Lạp Do Thái, những người này đã đưa các thần tượng ngoại giáo vào Đền Thánh và chuẩn bị Hy Lạp hóa mạnh mẽ người dân Israel. Mattityahu, con trai của thầy tế lễ thượng phẩm Yochanan, là một người lớn tuổi khi ông cầm kiếm và phất cờ khởi nghĩa ở làng Modiin trên vùng đồi Judean. Nhiều người tập hợp lại dưới tiếng kêu của anh ta “Ai là người thuộc về Đức Chúa Trời, hãy đi với tôi” . Bởi lời kêu gọi đó mà nhiều người đã đứng lên chống lại và chiến đấu với quân Hy Lạp từ nơi ẩn náu trên núi của họ.
Sau khi lãnh đạo cuộc nổi dậy trong một năm, Mattityahu qua đời vào ngày 15 của Cheshvan vào năm 3622 từ khi thành lập (139 TCN). Năm người con trai của ông - "Macabees" Judah, Yochanan, Shimon, Elazar và Yonatan - tiếp tục trận chiến để giành chiến thắng cuối cùng. Trước khi mất ông đã khuyến khích cả nhóm tuân theo sự hướng dẫn của Shimon trong các vấn đề tôn giáo và bổ nhiệm Judah ( Judah the Maccabee ) làm thủ lĩnh quân sự của họ.
Thuật ngữ Maccabee, dường như chỉ được kết hợp đầu tiên với thủ lĩnh Judah con trai Mattityahu. Từ này có thể liên quan đến từ tiếng Do Thái có nghĩa là “cái búa” hoặc từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “mạnh mẽ” hoặc “chiến binh”.
Có lẽ lời giải thích nổi tiếng nhất là từ “Maccabee” bao gồm các chữ cái đầu của một câu người Do Thái hát sau khi G d chia biển: “M i k amocha b a'eilim H ashem (מי כמוך באילים י׳) , “Hỡi Đức Giê-hô-va! Trong vòng các thần, ai giống như Ngài?” ( Xuất 15:11 ) Người ta nói rằng cụm từ này là tiếng kêu trong trận chiến Maccabean, được viết trên các biểu ngữ và khiên của họ.
( Hậu duệ của Mattathias )
Những người Maccabees là những người rất sùng đạo. Matityahu và Judah không chỉ đơn thuần đấu tranh cho tự do chính trị hoặc quốc gia. Họ thấy mình đang chiến đấu cho chính mình. Josephus kể về nhiều trường hợp họ cầu nguyện Đức Chúa Trời để thành công trong các trận chiến của họ. Trong một trường hợp, ông kể lại cảnh Judah nói với quân của ông rằng chiến thắng không phụ thuộc vào số lượng binh lính mà phụ thuộc vào sự trung thành của họ với Đức Chúa Trời. Ông củng cố lập luận của mình bằng các ví dụ từ lịch sử Do Thái, nơi một số người Do Thái ngoan đạo đã chiến thắng hàng nghìn kẻ thù.
Theo Josephus, sau khi Maccabees từ chối tuân thủ các yêu cầu của người Hy Lạp, họ đã bị tấn công vào buổi sáng Shabbat. Tôn sùng Torah , người Do Thái từ chối chống trả, và khoảng 1.000 người, bao gồm nhiều phụ nữ và trẻ em, đã chết vì khói lửa.
Sau đó, Matityahu nói rõ rằng Do Thái giáo là một tôn giáo của sự sống, và các luật của Shabbat tạm thời bị đình chỉ để cứu một mạng người. Sau đó thì họ mới chịu chiến đấu trong ngày Shabbat khi bị kẻ thù tấn công.
Trong nhiều trận chiến Maccabees phải đối mặt với tỷ lệ quân số áp đảo, đông hơn gấp bội và bị hạn chế bởi đội quân khổng lồ gồm những người lính và lính đánh thuê Hy Lạp được gửi đến. Tuy nhiên, với lời cầu nguyện trên môi, họ đã cố gắng gây bất ngờ cho kẻ thù và khiến chúng bỏ chạy hết lần này đến lần khác trong sợ hãi.
Sau khi đánh đuổi quân Hy Lạp khỏi Đất Thánh, Judah the Maccabee dẫn đội quân thiện chiến của mình đến Giê-ru-sa-lem để khôi phục lại Đền Thánh cho mục đích sử dụng thiêng liêng của nó, nơi mà người Hy Lạp đã ngưng hoạt động. Họ bị bắt gặp bởi một cảnh tượng đổ nát của Đền Thánh: những bức tường đổ nát, sân cỏ mọc um tùm và những thần tượng ngoại giáo trong nhà của Đức Chúa Trời. Vào ngày thứ 25 tháng Kislev (ngày đầu tiên của Chanukah), họ đã trang hoàng lại Đền thờ, thắp sáng menorah , dâng bánh trần thiết và tiếp tục thờ phượng Chúa.
Kể từ khi Menorah vàng bị người Syria đánh cắp, Maccabees đã làm lại đèn 7 ngọn mới bằng vật liệu đơn giản hơn. Và như ghi lại trong Talmud, Maccabees đã tìm thấy lượng dầu nguyên chất mang dấu ấn của Thầy tế lễ Yochanan vừa đủ để thắp menorah trong một ngày. Như họ đã làm rất nhiều lần trước đây, họ đã đặt niềm tin vào Đức Chúa Trời. Họ đốt Menorah , và một phép lạ đã xảy ra: dầu cháy trong 8 ngày. Phép lạ đó đã chứng minh rằng Đức Chúa Trời đã một lần nữa đưa dân của Ngài dưới sự bảo vệ của Ngài. Để tưởng nhớ điều này, các nhà hiền triết của người Do Thái đã chỉ định tám ngày này là ngày lễ tạ ơn hàng năm và thắp nến. Lễ Hội này có tên là Lễ hội Ánh sáng, thường được gọi là Chanukah ("sự cống hiến") với cây đèn 9 ngọn ( 8 ngọn là tám ngày phép lạ và 1 ngọn là ngọn giúp đỡ ) mà người ta thường thấy ngày nay tại Israel.
Maccabees và con cháu của họ đã giành lấy ngai vàng của Judea cho chính họ. Chashmonaim đã lên ngôi vua và thiết lập chế độ quân chủ. Đây là một sai lầm đáng tiếc, vì họ là các thầy tế lễ Lê-vi và Đức Chúa Trời đã hứa rằng chỉ con cháu của Đa-vít (từ chi phái Giu-đa) mới được lên ngôi (xin xem II Sa-mu-ên 7:12 –15). Thật vậy, cuối cùng họ đã bị chiếm đoạt bởi Herod , một người Edomite, người đã giết vua Antigonus của Hasmonean và giành lấy ngai vàng cho chính mình.
Tuy nhiên, đối với tất cả những thiếu sót của họ, Maccabees để lại cho chúng ta một thông điệp đầy sức mạnh vang vọng ở mọi thời điểm và mọi nơi: Đừng bao giờ thu mình lại khi đối mặt với bạo quyền. Hãy làm phần việc của bạn, tin tưởng vào Đức Chúa Trời, và thành công chắc chắn sẽ đến.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.
Yorumlar