Vào ngày 29.01.2021 vừa qua, cơ quan khảo cổ của Israel đã tìm thấy “thuốc nhuộm màu tím trong Kinh Thánh” tại Thung lũng Timna, nằm giữa Jerusalem và Biển Đỏ. Đây là cuộc cách mạng về màu sắc của Kinh Thánh trong khảo cổ. Việc nhìn thấy màu sắc của vải ở đây đã mở ra một cái nhìn thật rộng lớn.
“Màu sắc này ngay lập tức thu hút sự chú ý của chúng tôi, nhưng chúng tôi khó tin rằng chúng tôi đã tìm thấy màu tím thực sự từ thời kỳ cổ đại như vậy” Giáo sư Erez Ben Yosef từ Đại học Tel Aviv và một chuyên gia về Thời đại đồ sắt đã rất vui mừng khi chia sẻ những gì họ đã tìm thấy gần đây ở Israel.
KHI MÀU TÍM QUÝ HƠN VÀNG
Giáo sư Ben Yosef cho biết họ thực sự phấn khích khi nhận được kết quả từ phòng thí nghiệm - nó cho thấy loại vải cổ đại được nhuộm bằng thứ được gọi là "màu tím thực sự", và là bằng chứng lâu đời nhất về sự hiện diện của “màu tím” ở Israel.
Thật vậy, đó là ví dụ duy nhất về loại vải nhuộm cực kỳ quý giá này từ thời David và Solomon.
Loại thuốc nhuộm cổ xưa này có giá 2.700 USD/gram và từng có giá trị gấp 15 lần vàng. Tại sao rất tốn kém? Chất màu này được chiết xuất trong một quy trình phức tạp và tốn thời gian từ tuyến của một loài ốc biển (phải mất 120 pound động vật thân mềm Murex để tạo ra chỉ một gam thuốc nhuộm). Đây quá trình lao động được phát triển bởi những người đi biển Phoenicia cổ đại, công việc này đã làm cho nhiều thương nhân trở nên giàu có xung quanh Israel và Địa Trung Hải.
Tiến sĩ Naama Sukenik giải thích, “ trước những phát hiện của hôm này, trước đây chúng tôi chỉ bắt gặp chất thải từ vỏ nhuyễn thể và vỏ bầu với các mảng màu nhuộm, cung cấp bằng chứng về ngành công nghiệp màu tím trong thời kỳ đồ sắt… Bây giờ, lần đầu tiên, chúng tôi có bằng chứng trực tiếp về bản thân các loại vải đã được nhuộm, được bảo quản trong khoảng 3.000 năm.”
Nhờ khí hậu sa mạc cực kỳ khô hạn đã bảo tồn các Cuộn Biển Chết hàng nghìn năm, giờ đây chúng ta có được một mảnh vải màu tím từ thời David và Solomon với hình dáng rất đẹp.
Ý NGHĨA KINH THÁNH
Giáo sư Erez Ben Yosef nói rằng khám phá này giúp xác minh tính lịch sử của văn bản Kinh thánh. Kinh Thánh cho thấy màu áo tím của vua Ma-đi-an trong câu “…., những vương phục màu tím của các vua Ma-đi-an thường mặc, và những kiềng trang sức trên cổ lạc đà của họ.” ( Các quan xét 8:26; BD 2011). Nếu nhìn vào địa lý thì có vẻ khó xảy ra với thực tế vì người Midianites đến từ rất xa về phía nam của bán đảo Ả Rập còn màu tím Tyrian được buôn bán ở khu vực Địa Trung Hải, với các trung tâm thương mại ở Liban, Syria, miền bắc Israel, nhưng quan trọng nhất là Tyre. Tuy nhiên, sau khi tìm thấy mảnh vỡ 3000 năm tuổi ở Timna, không xa Midian, thì những gì được chép ở đây đã được sáng tỏ.
Trong Kinh Thánh chúng ta đã đọc nhiều lần về loại thuốc nhuộm này liên quan đến Đền Tạm và trang phục của các thầy tế lễ. Đề cập đầu tiên là về những đóng góp nhận được từ dân Y-sơ-ra-ên để xây dựng Đền Tạm. “Nầy là lễ vật các ngươi sẽ nhận lấy của họ: vàng, bạc, và đồng; CHỈ TÍM, ĐỎ ĐIỂU, ĐỎ SẶM vải gai mịn, lông dê, da chiên đực nhuộm đỏ,”(Xuất 25: 3-4). Những màu này được đề cập nhiều lần trong các mô tả trong sách Xuất hành: xanh lam, tím và đỏ tươi.
Điều thú vị là màu xanh lam và màu tím đều xuất phát từ cùng một loại thuốc nhuộm từ động vật có vỏ, nhưng được tiếp xúc với lượng ánh sáng khác nhau. Trong tiếng Do Thái, chúng được gọi là Techelet (xanh lam) và Argaman (tím).
Techelet (תְכֵלֶת) - màu xanh lam, màu xanh lam tươi sáng, được tìm thấy trên quốc kỳ của Israel. Techelet được làm bằng thuốc nhuộm Tyrian đã tiếp xúc với nhiều ánh sáng hơn. Nó biểu thị sự thiêng liêng, thiên đàng.
Argaman (אַרְגָּמָן) - đúng, màu tím hoàng gia, cũng được làm bằng thuốc nhuộm Tyrian nhưng ít tiếp xúc với ánh sáng hơn. Màu này đại diện cho hoàng gia, sự giàu có và địa vị.
Từ đỏ trong tiếng Do Thái có cùng gốc với người và máu (adom, Adam và dam), tuy nhiên khi ba từ này (xanh lam, tím và đỏ tươi) xuất hiện trong mô tả về Đền tạm, một từ khác cho màu đỏ được sử dụng: Sheni (שָׁנִי) - một màu đỏ tươi. Từ đỏ, hay đỏ tươi này cũng được dùng trong mô tả về Sê-rách “Kế em nó ra sau, là đứa nơi tay có sợi chỉ điều, và họ đặt tên là Sê-rách”(Sáng thế ký 38:30), tổ tiên của Đấng Mê-si, và trong màu sắc của sợi dây Ra-háp đã cứu cả nhả cô (Giô-suê 2:18;21) . Những kết nối này giúp chúng ta hiểu rằng màu đỏ này có liên quan đến kế hoạch của Đức Chúa Trời để cứu chuộc nhân loại.
MÀU ĐỎ TƯỢNG TRƯNG CHO LOÀI NGƯỜI, MÀU XANH LAM CHO CÁC TẦNG TRỜI, VÀ MÀU TÍM TƯỢNG TRƯNG CHO….
Sự kết hợp ba màu được nhắc đi nhắc lại trong Xuất Ê-díp-tô Ký liên quan đến đền tạm của Đức Chúa Trời và quần áo (ê-phót) của các thầy tế lễ . Trong Xuất Ê-díp-tô Ký 28: 31-34, cho thấy ba màu được phối hợp như sau “Ngươi cũng hãy may áo dài của ê-phót toàn BẰNG VẢI TÍM. Ở giữa áo có một lỗ tròng đầu vào; viền chung quanh, dệt như lỗ áo giáp mặt lưới, để cho khỏi tét. Nơi biên dưới hãy thắt trái lựu MÙA TÍM, ĐỎ ĐIỀU, ĐỎ SẬM, cùng chuông vàng nhỏ đương tréo nhau ở vòng theo viền, nghĩa là một cái chuông rồi kế một trái lựu, ở vòng khắp chung quanh viền áo.” Ba màu này được sử dụng trong tất cả các tấm rèm, giá treo và tấm màn quan trọng phân chia Nơi Thánh bên trong và nơi Chí Thánh là nơi cất giữ Hòm Giao ước.
Tuy nhiên, có một số trường hợp Kinh Thánh chỉ yêu cầu một màu duy nhất như “Khi nào dời trại quân đi, A-rôn và các con trai người sẽ đến gỡ bức màn mà bao lấy hòm bảng chứng; đoạn đắp lên một tấm phủ bằng da cá nược, trải trên một tấm nỉ TOÀN BẰNG MÀU ĐIỀU XANH và xỏ đòn khiêng vào.” (Dân số ký 4: 5-6).
Tương tự, Kinh Thánh cho biết bàn thờ bên ngoài lều, nơi tất cả các đồ tế lễ được giết mổ và dâng lên, phải được bao phủ bằng màu tím tinh khiết: “Họ cũng sẽ lấy tro trên bàn thờ, rồi LẤY MỘT TẤM VẢI TÍM PHỦ LÊN.” (Dân số ký 4:13, BD 2011)
Vì vậy, màu tím của Argaman này không chỉ là màu của hoàng gia, mà còn là màu của chức tế lễ. Trong thời cổ đại, nó biểu thị ý nghĩa, địa vị và sự giàu có. Trong lịch sử cổ đại có lúc nó chỉ dành riêng cho những người cai trị. Ngoài việc được sử dụng trong Đền tạm và trong các nghi lễ thánh, chúng ta có thể thấy màu tím Argaman được kết nối với các vị vua, như trong câu Kinh Thánh “Vua Solomon làm một cái giường cho mình bằng gỗ cây hương nam Li-băng. Vua đóng các cột bằng bạc và các cây tréo bằng vàng. Chỗ ngồi BỌC VẢI TÍM mà các thiếu nữ Giê-ru-sa-lem đã dệt bằng tính yêu” (Nhã ca 3: 9-10, BPT )
CHÚA GIÊ-SU ĐƯỢC KHOÁC LÊN MÌNH MÀU TÍM ARGAMAN THUẦN KHIẾT
Bởi những điều đó mà MÀU TÍM tượng trưng cho VƯƠNG QUYỀN ( VUA) VÀ chức THẦY TẾ LỄ. Ngày nay MÀU TÍM vẫn mang ý nghĩa đó, một số các nhà thờ, hiện tại thường sử dụng VẢI MÀU TÍM để trang trí trong nhà thờ, treo trên thập tự giá trong LỄ THƯƠNG KHÓ để kỷ niệm sự chết của Chúa.
Đây chính là ÁO CHOÀNG MÀU TÍM vương quyền mà Phi-lát đã dùng để chế nhạo Chúa Jesus “Sau đó Phi-lát ra lệnh mang Chúa Giê-xu đi và cho đánh đòn Ngài. Bọn lính đan một mão triều bằng cành gai đội lên đầu Ngài và mặc cho Ngài một cái ÁO CHOÀNG TÍM. Rồi chúng bước đến gần Ngài và hô mấy lần: “Vua dân Do-thái vạn tuế!” xong tát Ngài mấy cái.” Giăng 19:1-3 BPT.
Quần áo là biểu tượng của danh tính, và chiếc áo choàng này biểu thị rất nhiều về Chúa Giê-su là ai vào thời điểm quan trọng đó. Dù được thực hiện với ý đồ xấu xa, nhưng hành động này là sự bày tỏ rất lớn và rõ ràng về tầm quan trọng của hành động gian ác mà Phi-lát đã cố gắng rửa tay.
MÀU TÍM được phủ trên bàn thờ hiến tế, chỉ khoảnh khắc đó trước mặt Pontius Pilate hơn một nghìn năm trước khi nó xảy ra. Nó cho chúng ta thấy rằng Chúa Giê-xu là của lễ tối thượng. Chúa đã đổ máu của chính Ngài vì tội lỗi của chúng ta, để chúng ta có thể vào Nơi Thánh có sự hiện diện của Đức Chúa Trời.
Màu tím, màu xanh lam và màu đỏ kết hợp với nhau, THỂ HIỆN THẦN TÍNH và NHÂN TÍNH của Đấng Mê-si của chúng ta.
MÀU TÍM cho thấy NGÀI LÀ THẦY TẾ LỄ THƯỢNG PHẨM của chúng ta.
MÀU TÍM cho thấy NGÀI LÀ VUA.
Chúa Giê-xu xứng đáng được tôn vinh cao nhất, mọi sự ngợi khen, và mọi vinh quang đều quy về Chúa.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam
Nguồn tham khảo từ
1. One Israel 2. BBC, Các nhà khảo cổ học Israel tìm thấy 'Thuốc nhuộm màu tím hoàng gia trong Kinh thánh' vào ngày 29 tháng 1 năm 2021 3. Đất thánh chưa được khám phá - i24NEWS 4. https://www.middleeasteye.net/.../colour-purple-dyeing... 5. Thuốc nhuộm màu Tím độc lập 'quý hơn vàng' được nhà khảo cổ học người Israel, Andy Gregory, tìm thấy trong vải từ thời Kinh thánh , thứ Bảy ngày 30 tháng 1 năm 2021 6. Thomas Fretwell, Thần học & Lời xin lỗi : Khảo cổ học Kinh thánh: Áo choàng của nhà vua
Comments